اسمهای ترکی استانبولی از نظر ساختار

 اسم ها از نظر شکل ویا ساختار Yapılarına Göre Adlar             

در زبان ترکی اسم ها از نظر ساختار به سه قسمت تقسیم می شود:

Yalın Adlar (ساده) ؛Türemiş  Adlar  (تولید شده) و Birleşik  Adlar (مرکب)

1 – اسامی ساده  Yalın Adlar            

به اسامی گفته می شود که پسوند نگرفته باشد. ویا با اسم دیگری ترکیب نشده باشد.

مانند: میز ، صندلی ، کتاب ، خانه Masa , Sandalya , Kitap , Ev

اسم های ساده وقتی پسوند هم بگیرند خاصیت خود را از دست نمی دهند.

مانند: گل ها زیبا هستند Çiçekler güzeldir     ؛ از مدرسه می آیم Okuldan geliyorum

 

2 – اسامی مرکب پسوندی  Türemiş  Adlar        

بعضی از اسم ها و افعال با پسوندی تبدیل به اسم دیگر با معنی جدیدی می شوند:

    1- اسم مرکب پسوندی که از اسم دیگری درست شده باشد (با یک پسوند). مانند:

– آهنگر  Demir + ci → Demirci آهن

– عینک  Göz + lük → Gözlük چشم

2- اسم مرکب پسوندی که از یک فعل با پسوندی درست شده باشد . مانند:

       – ایستگاه  Dur + ak → Durak ایست

– معلومات  Bil + gi → Bilgi بدان

– خوشحالی  Sev + inç → Sevinç دوست بدار

 

3 – اسامی مرکب  Birleşik  Adlar              

هرگاه دو اسم با هم ترکیب شوند و اسم جدیدی را با معنی جدید درست کنند اسم مرکب می گویند. در این حالت ممکن است یک اسم ویا هردو اسم در اسم مرکب معنی خود را کاملا از دست بدهند .مانند:

کوش بورنو	(نوعی گیاه)	Kuşburnu	Burun → دماغ	Kuş + پرنده
حانم الی	(نوعی غذا)	Hanımeli	→   El دست	Hanım + خانم
کادین گوبیی	(نوعی شیرینی)	Kadın Göbeği	→ Göbek  ناف	Kadın +   زن

بعضی اوقات بعد از ترکیب در اسم ، حرف صدا دار یکی از دو اسم حذف می شود. مثال:

شنبه	Cumartesi	Ertesi → بعدش	Cuma + جمعه
یکشنبه	Pazartesi	Ertesi → بعدش	Pazar +   یکشنبه

 

---

منبع: کتاب گرامر ترکی استانبولی محمت هنگیرمن

ترجمه استاد رضا عباسی

---

برای مطالعه سایر بحث های گرامر زبان ترکی استانبولی وارد صفحه زیر شوید:

مطالب گرامری ترکی استانبولی