قانون هماهنگی بزرگ حروف صدادار ترکی استانبولی

قانون هماهنگی بزرگ حروف صدادار ترکی استانبولی

هماهنگی گسترده (بزرگ) حروف صدا دارBüyük ünlü uyumu      

در زبان ترکی بعد از حروف صدا دار Kalın حروف صدا دار Kalın می آید.

بعد از حروف صدا دار İnce حروف صدا دار İnce می آید. از این هماهنگی پسوندهای اضافه شده به کلمات نیز تبعیت می کنند ؛ به این هماهنگی ها ؛ هماهنگی گسترده (بزرگ) می گویند.

مثال ۱ : تبعیت حروف Kalın از همدیگر: Araba , Uçak , Kapı , Soru      

مثال ۲ : تبعیت حروف İnce از همدیگر: Gözlük , Örenci , Ödev , Silgi , Defter   

تذکر ۱- از قوانین فوق ، کلمات خارجی  (Yabancı kelemeler)تبعیت نمی کند.

مثال: Taksi , Metro , Dünya    

تذکر ۲- همان طوری که گفته شد ، پسوند های اضافه شده به کلمات نیز از قوانین فوق تبعیت می کنند: Öğren-ciler        Öğren-mek  ,  Öğren-ci  ,

پسوند هایی که از هماهنگی بزرگ حروف صدا دار تبعیت نمی کنندBüyük ünlü uyumuna uymayan ekler       

در زبان ترکی ۱۳۲ پسوند وجود دارد که از این پسوندها فقط ۵ عدد آنها از این قانون تبعیت نمی کنند.

 این پسونها عبارتند از : ۱- yor , 2- ken , 3- ki , 4- leyin , 5- (İ)mtrak که در درس های آینده توضیح داده خواهد شد.